سازمان جهانی بهداشت (WHO) اخیراً آسپارتام، شیرین کننده مصنوعی مورد استفاده در صنایع غذایی را به عنوان یک ماده سرطان زا اعلام کرده است. موادی که به طور بالقوه باعث سرطان می شوند، سرطان زا نامیده می شوند.
آسپارتام در طیف گسترده ای از محصولات غذایی مانند نوشابه رژیمی بدون قند، چای یخ، بستنی، ماست کم چرب، غلات و داروهایی مانند ویتامین های جویدنی وجود دارد. در واقع، اجتناب از مصرف حداقل مقداری آسپارتام در رژیم غذایی بسیار دشوار است.
کمیته کارشناسی
اعلامیه سازمان جهانی بهداشت سر و صدای زیادی ایجاد کرده است و همراه با آن نگرانی هایی نیز ایجاد کرده است. آیا ما ناخواسته در معرض یک ماده سرطان زا هستیم؟
در این مورد بیش از آنچه به چشم می آید وجود دارد. شیطان، مثل همیشه، در جزئیات است.
گزارشی که در آن آسپارتام مورد ارزیابی قرار گرفت – و چندین اعلامیه از این دست که یک ماده را سرطان‌زا نامیده‌اند – توسط کمیته‌ای متشکل از کارشناسان زیر نظر آژانس بین‌المللی تحقیقات سرطان (IARC) تهیه شده است.
این آژانس، که مقر آن در لیون، فرانسه است، تحت نظارت WHO در سال 1965 با دستوری برای مطالعه علل سرطان تأسیس شد. تا به امروز، IARC بیش از هزار ماده یا عوامل خطر احتمالی را برای نقش آنها در سرطان زایی ارزیابی کرده است.
کمیته کارشناسی
IARC به منظور ایجاد یک نقطه مرجع مشترک برای توصیه هایی که از مذاکرات کمیته های کاری خبره ناشی می شود، از یک سیستم درجه بندی استفاده می کند.
مواد درجه 1 عواملی هستند که باعث ایجاد سرطان در انسان می شوند و شواهد کافی از سرطان زایی آنها حمایت می کند. این دسته شامل سیگار کشیدن، آزبست و گوشت های فرآوری شده است که همگی با خطر سرطان بیشتری مرتبط هستند.
مواد درجه 2، یا قرار گرفتن در معرض، به عنوان احتمالاً یا احتمالاً سرطان زا برای انسان طبقه بندی می شوند. در کلاس 2، دو زیرمجموعه وجود دارد. «2A» شامل عواملی می‌شود که احتمالاً در انسان سرطان‌زا هستند، که با شواهد فراوانی از سرطان‌زایی در حیوانات آزمایشی پشتیبانی می‌شود، اما داده‌های محدودی در مورد انسان‌ها وجود دارد. گوشت قرمز، آفت کش DDT و کار در شیفت شب در دسته 2A قرار می گیرند.
از سوی دیگر، «2B» شامل عواملی می‌شود که احتمالاً در انسان سرطان‌زا هستند، اما شواهد کافی در مورد سرطان‌زایی در حیوانات و شواهد محدود یا ناکافی در انسان‌ها وجود دارد. به عنوان مثال، تابش تلفن همراه و قرار گرفتن در معرض شغلی به عنوان یک آرایشگر کمتر از 2B است.
توصیه درجه 3 به عواملی اختصاص داده می‌شود که به دلیل داده‌های محدود یا ناکافی، حتی در آزمایش‌ها، نمی‌توانند به عنوان سرطان‌زا طبقه‌بندی شوند. قهوه، جیوه و پاراستامول نمونه هایی از عوامل این دسته هستند.
خطر در مقابل خطر
در حالی که سیستم درجه بندی IARC خطرات یک ماده را برای سرطان زایی ارزیابی می کند، خطر ابتلا به سرطان را خود اندازه گیری نمی کند. یک خطر منبع آسیب است – در حالی که یک خطر این احتمال است که شما از آن خطر آسیب ببینید.
IARC فقط مواد یا قرار گرفتن در معرض را بر اساس قدرت داده های موجود در مورد خواص و رفتار آن برای سرطان زایی طبقه بندی می کند. جزئیات مربوط به میزان آسیبی که هر ماده یا قرار گرفتن در معرض آن ممکن است برای افراد ایجاد کند را شامل نمی شود.
برای مثال، هم سیگار کشیدن و هم مصرف گوشت فرآوری شده به عنوان مواد سرطان زا طبقه بندی می شوند. اما درک این موضوع بسیار آسان است که مصرف مقادیر کم گوشت فرآوری شده به اندازه هر میزان قرار گرفتن در معرض تنباکو آسیب نخواهد داشت.
بنابراین توصیه نمی شود که درجات IARC دو عامل را مقایسه کنید. طبقه بندی درجه 1 هم برای سیگار کشیدن و هم برای گوشت های فرآوری شده به سادگی نشان می دهد که هر دو عامل به طور بالقوه می توانند در شرایط خاصی باعث سرطان شوند. این هیچ بینشی در مورد احتمال ابتلای فرد به سرطان در مواجهه با چنین عواملی ارائه نمی دهد.
به عبارت دیگر، قرار گرفتن در معرض یا مواد در همان دسته از درجه IARC خطر یکسانی ندارد – اما خطر یکسانی دارد.
یک کمیته تخصصی دیگر
در این زمینه، گزارش دیگری که (از نظر استراتژیک و مؤثر) همزمان با گزارش IARC در مورد آسپارتام منتشر شد، بسیار مرتبط می شود. سازمان غذا و کشاورزی سازمان ملل متحد و کمیته مشترک خبره WHO در مورد افزودنی های غذایی (JECFA) به طور جداگانه خطر یا احتمال ابتلا به سرطان را با استفاده از آسپارتام ارزیابی کردند. این را با هدف برنامه IARC که شناسایی پتانسیل قرار گرفتن در معرض رژیم غذایی یا غیر رژیمی عامل ایجاد سرطان است، مقایسه کنید. انتشار تکمیلی این دو گزارش کمیته عمدی و سنجیده بود.
به طور خاص، JECFA در مورد آسپارتام، مجدداً تاكید كرد كه آسپارتام تا حد مجاز 40 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن برای مصرف انسان ایمن است. به عنوان مرجع، یک قوطی نوشیدنی گازدار (نوع رژیمی) حاوی 200-300 میلی گرم آسپارتام است. کمیته JECFA خاطرنشان کرد که غلظت متابولیت‌های آسپارتام در پلاسما پس از هیدرولیز شدن ماده در روده افزایش نمی‌یابد. بررسی شواهد موجود نشان داد که هیچ ارتباطی با مصرف آسپارتام و بروز سرطان وجود ندارد.
هر دو ارزیابی IARC و JECFA توسط کارشناسان مستقل مورد بررسی دقیق قرار گرفتند، که داده های علمی جمع آوری شده از منابع معتبر مختلف، از جمله مقالات بررسی شده، گزارش های دولتی، و مطالعات انجام شده برای اهداف نظارتی را بررسی کردند.
غذاهای فراوری شده
اگرچه گزارش IARC در مورد خطر آسپارتام برای سرطان شواهد محدودی را از مطالعات انسانی و حیوانی نشان می‌دهد و سرطان‌زایی را درجه 2B (“سرطان‌زای احتمالی”) صلاحیت می‌کند، گزارش JECFA تاکید می‌کند که آستانه خطر برای افزودنی مواد غذایی در حد مجاز باقی می‌ماند. محدودیت های قابل قبول برای افراد عادی که غذاهای فرآوری شده مصرف می کنند.
در مجموع، در حالی که آسپارتام به عنوان یک “سرطان زا احتمالی” طبقه بندی شده است، استفاده از آن به عنوان یک افزودنی غذایی در محصولات مختلف در مقادیر معقول همچنان بی خطر است. اما با در نظر گرفتن همه شواهد موجود با هم، غذاهای فوق فرآوری شده و فرآوری شده – که محصولات غذایی هستند که درجاتی از فرآوری حالت طبیعی خود را پشت سر گذاشته اند – برای سلامتی و تندرستی خوب نیستند. گزارش‌های IARC و JECFA تاکید می‌کنند که وقتی صحبت از افزودنی‌های غذایی یا تقویت‌کننده‌های طعم، از جمله شکر و شیرین‌کننده‌های مصنوعی باشد، کمتر است.
دکتر آجو متیو مشاور مرکز پزشکی ارناکولام و کالج پزشکی MOSC، کولنچری، کرالا است. مشاور ارشد پزشکی هند، مدیر مراقبت های بهداشتی Karkinos، مراقبت از سرطان کرالا، کوچی؛ و مشاور افتخاری موسسه علوم تسکین دهنده Trivandrum.
-
سازمان جهانی بهداشت (WHO) اخیراً آسپارتام، شیرین کننده مصنوعی مورد استفاده در صنایع غذایی را به عنوان یک ماده سرطان زا اعلام کرده است. موادی که به طور بالقوه باعث سرطان می شوند، سرطان زا نامیده می شوند.
-
آسپارتام در طیف گسترده ای از محصولات غذایی مانند نوشابه رژیمی بدون قند، چای یخ، بستنی، ماست کم چرب، غلات و داروهایی مانند ویتامین های جویدنی وجود دارد.
-
گزارشی که در آن آسپارتام مورد ارزیابی قرار گرفت – و چندین اعلامیه از این دست که یک ماده را سرطان‌زا نامیده‌اند – توسط کمیته‌ای متشکل از کارشناسان زیر نظر آژانس بین‌المللی تحقیقات سرطان (IARC) تهیه شده است.